Ngày nay, thực phẩm chức năng đã quá quen thuộc với mọi người. Chúng ta có thể tìm mua tại các hiệu thuốc, các cơ sở kinh doanh thuốc, các cửa hàng chuyên bán thực phẩm chức năng, siêu thị và trang thương mại điện tử.
MỤC LỤC
Thực phẩm chức năng là gì?
Thực phẩm chức năng (hay có tên gọi khác là thực phẩm bảo vệ sức khỏe) là một trong những thực phẩm được sản xuất điều chế từ các dược liệu, thực vậy hay động vật ăn được có trong tự nhiên mà trong các nguồn dược liệu này có các chất giúp bổ sung cho cơ thể con người.
thực phẩm chức năng là loại thực phẩm không chỉ cung cấp những chất dinh dưỡng cơ bản mà còn chứa một số thành phần khác có tác dụng hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể, tạo ra tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ gây bệnh.
Sở dĩ nó được gọi là thực phẩm chức năng là vì nó đều là những loại thực phẩm có thể sử dụng mà không gây ra các tác dụng phụ, công dụng chức năng của mỗi loại có tác dụng bổ sung các chất khác nhau cho cơ thể con người. Cũng chính vì lý do vi sao các nhà sản xuất đều ghi chú rõ trên bai bì “Đây không phải là thuốc và có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh” để tránh người sử dụng lầm tưởng rằng các loại thực phẩm chức năng này có thể thay thế cho thuốc chữa bệnh.
Nguồn gốc của các loại thực phẩm chức năng
Thực phẩm có chứa những hàm lượng yếu tố có lợi
Dầu cá có chưa nhiều axit béo Omega 3, củ quả: cà rốt, gấc, cà chua có chứa nhiều vitamin A; các loại rau quả chưa nhiều hàm lượng chất xơ giúp chống béo phì, chống tăng cholesterol máu; Hải sản như rong biển có hàm lượng iode rất cao.v.v….
Những thực phẩm có ít hoạt chất
Những thực phẩm tuy có ít hoạt chất, nhưng nhờ công nghệ sinh học người ta “chế biến” thành những thực phẩm chức năng đặc biệt được gọi là thực phẩm thuốc (alicaments, medical foods ) hay dược phẩm dinh dưỡng (nutraceutics), các loại thực phẩm chức năng có bổ sung này đúng là nằm giữa ranh giới thức ăn và thuốc chữa bệnh.
Thuốc và thực phẩm chức năng khác nhau
Thuộc hay thực phẩm chức năng đều có một hoặc nhiều hợp chất hóa học khác nhau để chữa, điều trị hoặc phòng ngừa bệnh mà những hợp chất trong thuốc có công dụng đã được thử nghiệm để đạt tới mức an toàn rất cao khi sử dụng. Thuốc được chia thành liều lượng hoặc theo toa để sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ, người có chuyên môn.
Thuốc là gì?
Thuốc là các loại hóa chất dùng để điều trị, chữa lành, ngăn ngừa hoặc để chuẩn đoán bệnh, hoặc dùng để nâng cao thể lực và trí lực”. Các sinh chất vốn có trong cơ thể nhưng được đưa thêm từ ngoài vào cũng được gọi là thuốc, ví dụ: các hóc-môn insulin, steroid.., các chiết xuất chất đạm, chiết xuất nhau thai, tổ chức gan…..
Thực phẩm chức năng (functional foods) còn gọi là dinh dưỡng bổ sung (dietary supplement) là thực phẩm có chức năng liên quan, hổ trợ cho công việc chữa bệnh, hổ trợ cho thuốc hay dinh dưỡng, nâng cao thể trạng trong khi chữa bệnh, còn bản thân lại không phải là thuốc.
Các dạng thực phẩm chức năng
Dựa theo từng loại thực phẩm chức năng được phân thành liều lượng mà Bộ Y Tế đã quy định có tên gọi khác như: thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Những thực phẩm này được nhà sản xuất điều chế thành nhiều dạng từ viên nén, cốm vị thuốc, dược liệu được sắc, chiết xuất hoặc thậm trí là thức uống để người sử dụng cảm thấy tiện lợi nhất.
Các loại thực phẩm chức năng
Thực phẩm chức năng tăng cân, giảm cân
Thực phẩm chức năng giảm cân là loại sản phẩm mà theo quan điểm của người sử dụng tại Mỹ thì được coi như thực phẩm chức năng. Theo người sử dụng tại Việt Nam, Thực phẩm chức năng giảm cân thường quen gọi là Thuốc giảm cân (Viên nang giảm cân, viên uống giản cân). Thực phẩm chức năng giảm cân được sản xuất từ những nguyên liệu chủ yếu có nguồn gốc Thảo Dược.
Công dụng thực phẩm chức năng tăng cân, giảm cân
- Hỗ trợ người sử dụng điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp hoặc giúp gia tăng quá trình tiêu năng lượng, giải phóng năng lượng tích tụ dạng mỡ dẫn đến giảm dần những mô mỡ tích tụ trong cơ thể. Giúp người sử dụng phòng tránh những nguy cơ bị bệnh: xơ vữa động mạch, huyết áp, tim mạch,…
- Cải thiện sức khỏe cho người béo phì, thừa cân.
- Mỗi sản phẩm được sản xuất với công thức riêng từ các nhà sản xuất khác nhau và mang lại hiệu quả khác nhau.
- Ngăn chặn sự thèm ăn
Thực phẩm chức năng tăng chiều cao
Đây là thực phẩm chức năng giúp bổ sung canxi và các loại vi khoáng chất giúp hệ phát triển của xương tăng trưởng.
Thực phẩm chức năng bổ sung
Thực phẩm chức năng có tác dụng bồi bổ, bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho: mắt, tim, gan, não…
Thực phẩm chức năng xương khớp
Thực phẩm chức năng cho bà bầu
Thực phẩm chức năng đẹp da
Thực phẩm chức năng tăng cường sinh lý
thực phẩm chức năng tăng sức đề kháng
Cách sử dụng thực phẩm chức năng
Việc sử dụng thực phẩm chức năng cần tuân theo chỉ định của các nhà sản xuất cho mỗi loại riêng hoặc theo đổ tuổi. Nó được ghi trên bao bì của mỗi sản phẩm.
Để đảm bảo an toàn, nếu bạn mua sản phẩm tại các hiệu thuốc, cần hỏi kỹ về cách sử dụng, liều lượng sử dụng cho mỗi loại đã mua. Việc sử dụng quá liều lượng, liều lượng không đủ sẽ dẫn tới thiếu hút / mất đi tác dụng của thực phẩm chức năng.
Những lưu ý khi sử dụng thực phẩm chức năng
Cần lưu ý là một thực phẩm chức năng tốt cần được xác tính khoa học đầy đủ, đặc biệt là với nhớm thực phẩm chức năng có bổ sung và biến đổi nhờ công nghệ sinh học. Hội đồng khoa học và sức khỏe Hoa kỳ đã chia thực phẩm chức năng ra 3 mức: đáng tin cậy nhất, đủ độ tin cậy và chưa đủ tin cậy cần nghiên cứu thêm.
Hai lưu ý người sử dụng cần quan tâm đó là: một là độ tin cậy của thực phẩm chức năng mình chọn và hai là giá cả thị trường và giá trị thật sự của thực phẩm có hợp lý và tương xứng hay không.
Thực phẩm chức năng úc có tốt không
Úc là một trong những quốc gia có nền y học phát triển. Úc cũng là nơi có nền khi hậu tuyệt vời để tạo nên các nguồn nguyên liệu tốt để sản xuất các loại thực phẩm chức năng.
Nếu bạn cố tìm hiểu một chút thì các thương hiệu thực phẩm chức năng úc đang được ưu chuộng nhất hiện nay, phải kể tới: Healthycare, Blackmores, swisse, Nature’s, Bioglan, Ostelin…
Cách nhận biết cơ thể đang thiếu vitamin
Tên loại Vitamin |
Dấu hiệu cơ thể bị thiếu vitamin |
Dấu hiệu thừa vitamin |
Nguồn bổ sung vitamin |
|
Vitamin A
|
Quáng gà, lớp biểu bì quá dày, mờ đục giác mạc | Xương sọ mềm bất thường ở trẻ nhỏ, mắt mờ, viêm xương | Từ động vật: Các loại cá, gan, sữa Từ thực vật: cam, cà rốt, bí ngô, rau chân vịt, bí |
|
Vitamin B1
|
Bệnh beriberi bao gồm các triệu chứng: Tăng nhịp tim, khó thở, sưng chân, tê chân tay Hội chứng Wernicke – Korsakoff |
Buồn ngủ, giãn cơ | Thịt lợn, yến mạch, gạo lứt, các loại rau xanh, khoai tây, gan, trứng |
| Vitamin B2 | Viêm lưỡi, viêm môi bong vảy, viêm miệng | Sữa, chuối, đậu xanh, măng tây | |
| Vitamin B3 | Bệnh Pellagra: viêm da, tiêu chảy, mất trí nhớ, lở loét miệng | Tổn hại cho gan (Nếu dùng >2g/ngày), mặt ửng đỏ, tiểu đường, | Thịt, cá, trứng, các loại rau, nấm |
| Vitamin B5 | Chứng dị cảm: Cảm giác buồn hay kiến bò dưới da | Tiêu chảy, có thể bao gồm buồn nôn, ợ nóng | Thịt, súp lơ xanh, quả bơ |
| Vitamin B6 | Thiếu máu, rối loạn hệ thần kinh | Mất cân bằng về cảm nhận cơ thể, tổn thương não bộ (trên 100mg/ngày) | Thịt, rau củ, các loại quả hạch, chuối |
| Vitamin B7 | Bệnh chàm, viêm ruột non | Trứng gà sống, gan, đậu phộng, rau có lá xanh | |
|
Vitamin B9
|
Thiếu máu đại hồng cầu trong thời gian mang thai có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh: như ống thần kinh | Chưa được ghi nhận | Thịt lợn, thịt gia cầm, cá, trứng, sữa |
| Vitamin C | Chảy máu nướu răng, chậm lành vết thương | Chưa được ghi nhận | Các loai hoa quả và rau củ, gan |
| Vitamin D | Còi xương, loãng xương | Mất nước, nôn mửa, tiêu chảy, chán ăn, dễ cáu, mệt mỏi, táo bón,yếu cơ, | Địa y, trứng, gan, cá mòi, nấm hương |
| Vitamin E | Rất ít trường hợp thiếu Vitamin E, bệnh thiếu máu do tan huyết dạng nhẹ | Có thể bao gồm tăng nguy cơ bị sung huyết tim | Các loại hoa quả và rau củ, quả hạc, hạt và tinh dầu từ hạt |
|
Vitamin K
|
Xuất huyết thể trạng bao gồm: đốm máu trên da, ban xuất huyết, chảy máu nướu, chảy máu mũi kéo dài | Các triệu chứng chống đông máu từ thuốc warafin | Lòng đỏ trứng, gan, các loại rau có lá xanh như rau chân vịt |
