Tất tần tật về coronavirus (COVID-19) bạn cần biết

Biện pháp bảo vệ cho mọi người

Theo dõi các thông tin mới nhất về ổ dịch COVID-19, có sẵn trên trang web của WHO và thông qua cơ quan y tế công cộng quốc gia và địa phương. Nhiều quốc gia trên thế giới đã thấy các trường hợp COVID-19 và một số đã thấy dịch bệnh bùng phát. Chính quyền ở Trung Quốc và một số quốc gia khác đã thành công trong việc làm chậm hoặc ngăn chặn sự bùng phát của họ. Tuy nhiên, tình hình là không thể đoán trước vì vậy hãy kiểm tra thường xuyên để biết tin tức mới nhất.

Bạn có thể giảm khả năng bị nhiễm hoặc lây lan COVID-19 bằng cách thực hiện một số biện pháp phòng ngừa đơn giản:

• Thường xuyên và kỹ lưỡng làm sạch tay của bạn bằng một bàn tay có cồn hoặc rửa tay bằng xà phòng và nước.
  Tại sao? Rửa tay bằng xà phòng và nước hoặc sử dụng chất chà tay chứa cồn sẽ diệt vi-rút có thể có trên tay bạn.
• Duy trì khoảng cách ít nhất 1 mét (3 feet) giữa bạn và bất cứ ai đang ho hoặc hắt hơi.
  Tại sao? Khi ai đó ho hoặc hắt hơi, họ phun những giọt chất lỏng nhỏ từ mũi hoặc miệng có thể chứa virus. Nếu bạn ở quá gần, bạn có thể hít vào những giọt nước, bao gồm cả virus COVID-19 nếu người ho bị bệnh.
• Tránh chạm vào mắt, mũi và miệng.
  Tại sao? Tay chạm vào nhiều bề mặt và có thể nhiễm virus. Sau khi bị ô nhiễm, tay có thể truyền virut sang mắt, mũi hoặc miệng của bạn. Từ đó, virus có thể xâm nhập vào cơ thể bạn và có thể khiến bạn bị bệnh.
• Hãy chắc chắn rằng bạn và những người xung quanh bạn tuân thủ vệ sinh hô hấp tốt. Điều này có nghĩa là che miệng và mũi bằng khuỷu tay hoặc khăn giấy bị cong khi bạn ho hoặc hắt hơi. Sau đó vứt bỏ mô đã sử dụng ngay lập tức.
  Tại sao? Giọt lây lan virus. Bằng cách tuân thủ vệ sinh hô hấp tốt, bạn bảo vệ những người xung quanh khỏi vi-rút như cảm lạnh, cúm và COVID-19.
• Ở nhà nếu bạn cảm thấy không khỏe. Nếu bạn bị sốt, ho và khó thở, hãy đi khám và gọi điện trước. Thực hiện theo các hướng dẫn của cơ quan y tế địa phương của bạn.
  Tại sao? Chính quyền quốc gia và địa phương sẽ có thông tin cập nhật nhất về tình hình trong khu vực của bạn. Gọi trước sẽ cho phép nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn nhanh chóng đưa bạn đến đúng cơ sở y tế. Điều này cũng sẽ bảo vệ bạn và giúp ngăn ngừa sự lây lan của virus và các bệnh nhiễm trùng khác.
• Luôn cập nhật các điểm nóng COVID-19 mới nhất (thành phố hoặc khu vực địa phương nơi COVID-19 đang lan rộng). Nếu có thể, tránh đi du lịch đến những nơi – đặc biệt nếu bạn là người lớn tuổi hoặc mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim hoặc phổi.
  Tại sao? Bạn có cơ hội bắt COVID-19 cao hơn ở một trong những khu vực này.

 

Các biện pháp bảo vệ cho những người đang ở hoặc đã đến thăm gần đây (14 ngày qua) nơi COVID-19 đang lan rộng

• Thực hiện theo các hướng dẫn được nêu ở trên (Các biện pháp bảo vệ cho mọi người)
• Tự cô lập bằng cách ở nhà nếu bạn bắt đầu cảm thấy không khỏe, ngay cả với các triệu chứng nhẹ như nhức đầu, sốt thấp (37,3 C trở lên) và sổ mũi nhẹ, cho đến khi bạn hồi phục. Nếu điều cần thiết là bạn phải nhờ ai đó mang đồ cho bạn hoặc đi ra ngoài, ví dụ như để mua thức ăn, thì hãy đeo khẩu trang để tránh lây nhiễm cho người khác.
  Tại sao? Tránh tiếp xúc với người khác và thăm các cơ sở y tế sẽ cho phép các cơ sở này hoạt động hiệu quả hơn và giúp bảo vệ bạn và những người khác khỏi COVID-19 và các loại virus khác.
• Nếu bạn bị sốt, ho và khó thở, hãy tìm tư vấn y tế kịp thời vì điều này có thể là do nhiễm trùng đường hô hấp hoặc tình trạng nghiêm trọng khác. Gọi trước và nói với nhà cung cấp của bạn về bất kỳ du lịch gần đây hoặc liên hệ với khách du lịch.
  Tại sao? Gọi trước sẽ cho phép nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn nhanh chóng đưa bạn đến đúng cơ sở y tế. Điều này cũng sẽ giúp ngăn ngừa sự lây lan của COVID-19 và các loại virus khác.

Tôi có khả năng bắt COVID-19 như thế nào?

Nguy cơ phụ thuộc vào nơi bạn ở – và cụ thể hơn, liệu có một ổ dịch COVID-19 đang diễn ra ở đó hay không.

Đối với hầu hết mọi người ở hầu hết các địa điểm, nguy cơ bắt COVID-19 vẫn còn thấp. Tuy nhiên, hiện nay có những nơi trên khắp thế giới (thành phố hoặc khu vực) nơi bệnh lây lan. Đối với những người sống ở hoặc đến thăm, những khu vực này có nguy cơ bị nhiễm COVID-19 cao hơn. Chính phủ và các cơ quan y tế đang có những hành động mạnh mẽ mỗi khi một trường hợp mới của COVID-19 được xác định. Hãy chắc chắn tuân thủ bất kỳ hạn chế địa phương nào về du lịch, di chuyển hoặc các cuộc tụ họp lớn. Hợp tác với các nỗ lực kiểm soát dịch bệnh sẽ giảm nguy cơ mắc hoặc lây lan COVID-19.

Có thể ngăn chặn sự bùng phát COVID-19 và ngừng truyền, như đã thấy ở Trung Quốc và một số quốc gia khác. Thật không may, dịch mới có thể xuất hiện nhanh chóng. Điều quan trọng là phải nhận thức được tình huống mà bạn đang hoặc dự định đi. WHO công bố thông tin cập nhật hàng ngày về tình hình COVID-19 trên toàn thế giới.

Bạn có thể xem những thứ này tại  https://www.who.int/emergencies/disease/nigs-coronavirus-2019/situation-reports/

Tôi có nên lo lắng về COVID-19 không?

Bệnh do nhiễm COVID-19 nói chung là nhẹ, đặc biệt là đối với trẻ em và thanh niên. Tuy nhiên, nó có thể gây ra bệnh nghiêm trọng: cứ 5 người thì có khoảng 1 người mắc bệnh cần được chăm sóc tại bệnh viện. Do đó, việc mọi người lo lắng về việc dịch COVID-19 sẽ ảnh hưởng đến họ và người thân của họ là điều khá bình thường.

Chúng ta có thể chuyển mối quan tâm của mình thành hành động để bảo vệ bản thân, người thân và cộng đồng của chúng ta. Đầu tiên và quan trọng nhất trong số những hành động này là rửa tay thường xuyên và kỹ lưỡng và vệ sinh hô hấp tốt. Thứ hai, hãy thông báo và làm theo lời khuyên của các cơ quan y tế địa phương bao gồm mọi hạn chế được đưa ra khi đi lại, di chuyển và tụ tập.

Ai có nguy cơ mắc bệnh nặng?

Mặc dù chúng tôi vẫn đang tìm hiểu về cách COVID-2019 ảnh hưởng đến mọi người, người già và người mắc bệnh nội khoa đã có từ trước (như huyết áp cao, bệnh tim, bệnh phổi, ung thư hoặc tiểu đường) dường như phát triển bệnh nghiêm trọng hơn những người khác. 

Thuốc kháng sinh có hiệu quả trong việc ngăn ngừa hoặc điều trị COVID-19 không?

Không. Thuốc kháng sinh không có tác dụng chống lại vi-rút, chúng chỉ có tác dụng đối với các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn. COVID-19 là do virus gây ra, do đó kháng sinh không có tác dụng. Không nên sử dụng kháng sinh như một biện pháp phòng ngừa hoặc điều trị COVID-19. Chúng chỉ nên được sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn. 

Có loại thuốc hay liệu pháp nào có thể ngăn ngừa hoặc chữa khỏi COVID-19 không?

Trong khi một số biện pháp phương Tây, truyền thống hoặc tại nhà có thể cung cấp sự thoải mái và làm giảm các triệu chứng của COVID-19, không có bằng chứng nào cho thấy y học hiện tại có thể ngăn ngừa hoặc chữa khỏi bệnh. WHO không khuyến cáo tự dùng thuốc với bất kỳ loại thuốc nào, kể cả kháng sinh, để phòng ngừa hoặc chữa khỏi COVID-19. Tuy nhiên, có một số thử nghiệm lâm sàng đang diễn ra bao gồm cả thuốc tây và thuốc truyền thống. WHO sẽ tiếp tục cung cấp thông tin cập nhật ngay khi có kết quả lâm sàng.

Có vắc-xin, thuốc hoặc điều trị cho COVID-19 không?

Chưa. Cho đến nay, không có vắc-xin và không có thuốc kháng vi-rút cụ thể để ngăn ngừa hoặc điều trị COVID-2019. Tuy nhiên, những người bị ảnh hưởng nên được chăm sóc để giảm triệu chứng. Người mắc bệnh hiểm nghèo nên nhập viện. Hầu hết bệnh nhân hồi phục nhờ chăm sóc hỗ trợ.

Vắc-xin có thể và một số phương pháp điều trị thuốc cụ thể đang được điều tra. Họ đang được thử nghiệm thông qua các thử nghiệm lâm sàng. WHO đang phối hợp các nỗ lực để phát triển vắc-xin và thuốc để ngăn ngừa và điều trị COVID-19.

Các cách hiệu quả nhất để bảo vệ bạn và những người khác chống lại COVID-19 là thường xuyên làm sạch tay, che miệng khi bị uốn cong khuỷu tay hoặc khăn giấy và duy trì khoảng cách ít nhất 1 mét (3 feet) từ những người bị ho hoặc hắt xì. (Xem các biện pháp bảo vệ cơ bản chống lại coronavirus mới ).

COVID-19 có giống như SARS không?

Không. Vi-rút gây ra COVID-19 và vi-rút gây ra Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) năm 2003 có liên quan đến nhau về mặt di truyền, nhưng các bệnh mà chúng gây ra hoàn toàn khác nhau.

SARS gây tử vong nhiều hơn nhưng ít lây nhiễm hơn COVID-19. Không có dịch SARS ở bất cứ nơi nào trên thế giới kể từ năm 2003.

Có nên đeo khẩu trang để bảo vệ bản thân?

Chỉ đeo khẩu trang nếu bạn bị bệnh với các triệu chứng COVID-19 (đặc biệt là ho) hoặc chăm sóc người có thể mắc COVID-19. Mặt nạ dùng một lần chỉ có thể được sử dụng một lần. Nếu bạn không bị bệnh hoặc chăm sóc người bị bệnh thì bạn đang lãng phí mặt nạ. Tình trạng thiếu mặt nạ trên toàn thế giới, vì vậy WHO kêu gọi mọi người sử dụng mặt nạ một cách khôn ngoan.

WHO khuyên sử dụng hợp lý mặt nạ y tế để tránh lãng phí không cần thiết các nguồn tài nguyên quý giá và sử dụng sai khẩu trang ( xem Lời khuyên về việc sử dụng khẩu trang ).

Các cách hiệu quả nhất để bảo vệ bạn và những người khác chống lại COVID-19 là thường xuyên vệ sinh tay, che miệng khi bị uốn cong khuỷu tay hoặc khăn giấy và duy trì khoảng cách ít nhất 1 mét (3 feet) từ những người ho hoặc hắt hơi . Xem các biện pháp bảo vệ cơ bản chống lại coronavirus mới để biết thêm thông tin.

Làm thế nào để đeo, sử dụng, cởi và vứt mặt nạ?

1. Hãy nhớ rằng, mặt nạ chỉ nên được sử dụng bởi nhân viên y tế, người chăm sóc và những người có triệu chứng về đường hô hấp, chẳng hạn như sốt và ho.
2. Trước khi chạm vào mặt nạ, làm sạch tay bằng chà tay bằng cồn hoặc xà phòng và nước
3. Lấy mặt nạ và kiểm tra nó cho nước mắt hoặc lỗ.
4. Định hướng phía nào là phía trên cùng (nơi có dải kim loại).
5. Đảm bảo mặt thích hợp của mặt nạ hướng ra ngoài (mặt có màu).
6. Đặt mặt nạ lên mặt của bạn. Chụm dải kim loại hoặc cạnh cứng của mặt nạ để nó uốn theo hình mũi của bạn.
7. Kéo phần dưới của mặt nạ xuống để nó che miệng và cằm.
8. Sau khi sử dụng, tháo mặt nạ ra; loại bỏ các vòng đàn hồi từ phía sau tai trong khi giữ mặt nạ tránh xa mặt và quần áo của bạn, để tránh chạm vào các bề mặt có khả năng bị ô nhiễm của mặt nạ.
9. Vứt bỏ mặt nạ trong thùng kín ngay sau khi sử dụng.
10. Thực hiện vệ sinh tay sau khi chạm hoặc vứt bỏ mặt nạ – Sử dụng chà tay bằng cồn hoặc, nếu thấy bẩn, hãy rửa tay bằng xà phòng và nước.

Thời gian ủ cho COVID-19 là bao lâu?

Thời kỳ ủ bệnh của người Viking có nghĩa là thời gian giữa việc nhiễm virut và bắt đầu có các triệu chứng của bệnh. Hầu hết các ước tính về thời gian ủ bệnh cho COVID-19 trong khoảng từ 1-14 ngày, phổ biến nhất là khoảng năm ngày. Những ước tính này sẽ được cập nhật khi có thêm dữ liệu.

Con người có thể bị nhiễm COVID-19 từ nguồn động vật không?

Coronavirus là một họ virus lớn thường gặp ở động vật. Đôi khi, mọi người bị nhiễm những vi-rút này sau đó có thể lây sang người khác. Ví dụ, SARS-CoV được liên kết với mèo cầy hương và MERS-CoV được truyền bởi lạc đà. Các nguồn động vật có thể có của COVID-19 vẫn chưa được xác nhận.  

Để bảo vệ bản thân, chẳng hạn như khi đến chợ động vật sống, tránh tiếp xúc trực tiếp với động vật và bề mặt tiếp xúc với động vật. Đảm bảo thực hành an toàn thực phẩm tốt mọi lúc. Xử lý thịt, sữa hoặc nội tạng động vật một cách cẩn thận để tránh ô nhiễm thực phẩm chưa nấu chín và tránh tiêu thụ các sản phẩm động vật sống hoặc chưa nấu chín.

Tôi có thể bắt COVID-19 từ thú cưng của mình không?

Mặc dù đã có một trường hợp một con chó bị nhiễm bệnh ở Hồng Kông, cho đến nay, không có bằng chứng nào cho thấy một con chó, mèo hoặc bất kỳ vật nuôi nào có thể truyền COVID-19. COVID-19 chủ yếu lây lan qua các giọt được tạo ra khi người nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói. Để bảo vệ bản thân, hãy làm sạch tay thường xuyên và kỹ lưỡng. 

WHO tiếp tục theo dõi nghiên cứu mới nhất về vấn đề này và các chủ đề COVID-19 khác và sẽ cập nhật khi có kết quả mới.

Virus tồn tại trên bề mặt bao lâu?

Không rõ virus gây ra COVID-19 tồn tại trên bề mặt bao lâu, nhưng dường như nó hoạt động giống như các coronavirus khác. Các nghiên cứu cho thấy các coronavirus (bao gồm thông tin sơ bộ về virus COVID-19) có thể tồn tại trên bề mặt trong vài giờ hoặc đến vài ngày. Điều này có thể thay đổi trong các điều kiện khác nhau (ví dụ như loại bề mặt, nhiệt độ hoặc độ ẩm của môi trường).

Nếu bạn nghĩ rằng một bề mặt có thể bị nhiễm trùng, hãy làm sạch nó bằng chất khử trùng đơn giản để diệt virus và bảo vệ chính bạn và những người khác. Làm sạch tay bằng chà tay chứa cồn hoặc rửa tay bằng xà phòng và nước. Tránh chạm vào mắt, miệng hoặc mũi của bạn.

Có an toàn khi nhận gói hàng từ bất kỳ khu vực nào đã báo cáo COVID-19 không?

Đúng. Khả năng người nhiễm bệnh làm nhiễm độc hàng hóa thương mại là thấp và nguy cơ nhiễm vi-rút gây ra COVID-19 từ gói hàng đã được di chuyển, đi lại và tiếp xúc với các điều kiện và nhiệt độ khác nhau cũng thấp. 

Có điều gì tôi không nên làm không?

Các biện pháp sau KHÔNG hiệu quả đối với COVID-2019 và có thể gây hại:

• Hút thuốc
• Đeo nhiều mặt nạ
• Uống thuốc kháng sinh (Xem câu hỏi 10 ” Có loại thuốc trị liệu nào có thể ngăn ngừa hoặc chữa khỏi COVID-19 không? “)

Trong mọi trường hợp, nếu bạn bị sốt, ho và khó thở hãy tìm sự chăm sóc y tế sớm để giảm nguy cơ bị nhiễm trùng nặng hơn và chắc chắn chia sẻ lịch sử du lịch gần đây của bạn với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.

Tình hình COVID-19 ngày 19/03/2020 theo báo tuổi trẻ

Nguồn: www.who.int