.Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng phát triển tốt nhất cho trẻ. Và chính các chuyên gia dinh dưỡng cũng đã khuyến khích bà mẹ nên cho bé bú sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu đời. Tuy nhiên để đảm bảo được chất lượng sữa đáp ứng nhu cầu của trẻ cho quá trình tăng trưởng và phát triển, mẹ cần được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm trong khẩu phần ăn hàng ngày. Điều này đặc biệt đối với bà mẹ sinh mổ. Vì thế mà rất nhiều mẹ bầu và mẹ cho con bú đã đặt câu hỏi “ăn gì nhiều sữa cho bé bú?”. Vì vậy, bài viết dưới đây siêu thị hàng Úc sẽ chia sẻ đến các mẹ kinh nghiệm xây dựng thực đơn cho mẹ nhiều sữa mà không béo có vai trò quan trọng với cả mẹ và bé.
MỤC LỤC
Sự cần thiết của sữa mẹ đối với trẻ sơ sinh
Sữa mẹ có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng
Ngoại trừ vitamin D, sữa mẹ chứa hầu hết các chất dinh dưỡng mà em bé cần để phát triển và tăng trưởng trong 6 tháng đầu đời.
Thành phần sữa mẹ được kiểm soát chặt chẽ và chế độ ăn uống của mẹ chỉ có tác dụng hạn chế đối với nồng độ của một số chất dinh dưỡng. Trong 28 ml sữa mẹ có chứa 19 -23 kcal, 3.6% protein, 28.8 – 32.4% chất béo và 26.8 – 31.2% carbs chủ yếu là đường sữa.
Sữa mẹ thay đổi trong mỗi lần cho ăn và trong suốt thời kỳ cho con bú. Bà mẹ cần đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng của bé.
+ Khi bắt đầu bú, sữa đầu sẽ có nhiều nước hơn và thường có tác dụng làm dịu cơn khát.
+ Sữa sau sẽ có hàm lượng chất béo cao và chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn.
Trên thực tế, sữa sau có chứa cao gấp 2-3 lần chất béo so với sữa đầu và lượng calo trong 30ml sữa cao hơn 7 -11 calo. Do đó, để có được sữa bổ dưỡng nhất. Điều quan trọng phải cho bé bú sữa hết bên bầu vú rồi mới chuyển sang bầu vú còn lại.
Sữa mẹ được sản xuất như thế nào?
Bầu vú của mẹ gồm 3 mô chính: mô tuyến, mô mỡ, mô liên kết. Trong đó mô mỡ và mô liên kết quyết định đến kích thước ngực của mẹ. Còn mô tuyến của mỗi mẹ đều như nhau gồm nhiều thùy, mỗi thùy có nhiều nang sữa.
Để sản xuất ra sữa, cơ thể mẹ có 4 hoóc môn chính là. Estrogen, progesterone, prolactin (kích thích tuyến sữa sản xuất sữa), oxytocin (kích thích cơ trơn của tuyến vú bài tiết ra sữa). Và tự biết cách điều chỉnh hàm lượng các hoóc môn phù hợp để giúp bầu vú sản xuất sữa.
+ Khi mang thai, ngực của người mẹ sẵn sàng để sản xuất sữa
+ Sau khi bé chào đời, cơ thể mẹ bắt đầu sản xuất nhiều sữa hơn. Và trong quá trình tạo sữa, mẹ chỉ cần cho con bú thường xuyên sẽ có sữa nhiều hơn.
Tuy nhiên, không phải bà mẹ nào sau sinh cũng đủ sữa cho con bú. Vậy nhu cầu dinh dưỡng của bà mẹ sau sinh là gì?
Nhu cầu dinh dưỡng của bà mẹ nuôi con bú
1/ Năng lượng
Năng lượng của bà mẹ trong thời kỳ này là cần thiết và nên bổ sung tương đương với năng lượng để mẹ bài tiết sữa. Số lượng sữa trung bình một ngày bà mẹ cho con bú khoảng 750 -850 ml. Tương đương với 67 kcal/100ml, tính ra khoảng 502 -570 kcal/ngày. Hiệu quả tổng hợp sữa ở cơ thể mẹ là 90%. Điều đó có nghĩa, nhu cầu năng lượng cần bổ sung thêm 550 – 625 kcal/ngày so với nhu cầu của người trưởng thành.
2/ Protein
Nhu cầu protein trong 6 tháng đầu được tăng thêm so với người trưởng thành là 20 -25 gam/ ngày. Sáu tháng tiếp theo sẽ tăng thêm 17 gam/ngày.
3/ Lipid
Đối với phụ nữ nói chung và bà mẹ sau sinh nói riêng, nhu cầu lipid/ năng lượng tổng số (%) là 20 – 25%, và tối đa là 30%.
4/ Chất khoáng
Đó là :
- Sắt (24mg/ngày)
- Canxi (1,300mg/ngày)
- Kẽm (trong 6 tháng đầu sau sinh khoảng 9.5 mg/ngày và sau 6 tháng khoảng 7.2 mg/ngày)
5/ Vitamin tổng hợp
Một số phụ nữ có thể bị thiếu chất dinh dưỡng quan trọng. Do trong quá trình mang thai thường bị nghén và không cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho khẩu phần ăn. Bà mẹ sẽ hưởng lợi nếu bổ sung thêm vitamin tổng hợp khi đang trong thời gian cho con bú.
Vitamin B2 (tăng thêm 0.5mg/ngày), vitamin C (95mg/ngày), folate (tăng thêm 100 mcg/ngày), vitamin A (850mg/ngày)
6/ Omega-3 (DHA)
DHA là một acid béo omega-3 chuỗi dài cần thiết trong nhu cầu dinh dưỡng. Nó được tìm thấy nhiều ở trong hải sản, tảo. Nó là thành phần quan trọng của hệ thống thần kinh trung ương, da và mắt. DHA còn quan trọng cho sự phát triển và chức năng của não. Nếu mẹ tiêu thụ lượng DHA thấp thì chất này cũng sẽ thấp ở trong sữa mẹ. Thiếu omega-3 ở giai đoạn đầu đời cơ liên quan đến một số vấn đề về hành vi. Chẳng hạn như học hành không tập trung, tính tình hung hăng…
Do đó, phụ nữ có thai và cho con bú nên uống ít nhất 2.6 gam omega-3 và 100 – 300 mg DHA mỗi ngày.
7/ Vitamin D
Vitamin D chủ yếu được tìm thấy trong cá béo, dầu gan cá và thực phẩm bổ sung. Nó có vai trò quan trọng đối với sức khỏe đặc biệt là xương và chức năng hệ miễn dịch. Vitamin D thường chỉ xuất hiện với lượng rất thấp trong sữa mẹ. Do đó, các bé từ 2-4 tuần tuổi được khuyến nghị bổ sung vitamin D.
Ăn gì nhiều sữa cho bé bú?
Không chỉ cần nhiều sữa mà chất lượng sữa cũng rất quan trọng. Vậy ăn gì để sữa về nhiều và đặc?
Ăn gì để sữa về nhiều và đặc ? Các món ăn giúp mẹ có nhiều sữa cho bé bú
Các loại rau màu xanh
Có nhiều vitamin A, C, chất xơ, sắt như rau ngót, rau lang, rau mùng tơi, bắp cải,…. Đặc biệt, rau ngót có nhiều vitamin A, B, C, vừa giúp tăng sữa cho mẹ lại vừa co hồi cổ tử cung, tăng kháng thể chống viêm nhiễm.
Các loại đỗ
Đỗ đen, đậu Hà Lan, đỗ đũa,… đều có tác dụng giúp mẹ nhiều sữa. Trong đó, đậu tương, đậu xanh, các loại đậu khác và vừng, lạc có lượng đạm cao, lại có lượng chất béo nhiều. Giúp tăng năng lượng bữa ăn và giúp hấp thu tốt các nguồn vitamin tan trong dầu.
Các loại gạo
Gạo lúa mạch cũng có nhiều vitamin, sắt và chất khoáng; gạo lứt có 345kcalo năng lượng/100g là thực phẩm tốt nhiều vitamin từ B1, B2, B5, B6, canxi, sắt đầy đủ, và một số loại gạo khác.
Các loại thịt
Thịt bò, thịt gà, thịt nạc nhiều đạm, vitamin B12 và các loại cá có nguồn omega 3 dồi dào nhất, trứng.
Mẹ cũng nên chia bữa ăn hợp lý 3 bữa chính và 2 bữa phụ và hạn chế ăn đồ nướng và rán.
Ăn gì nhiều sữa cho bé bú với mẹ sau sinh mổ?
Riêng mẹ sinh mổ nên thực hiện chế độ ăn khác 1 chút.
Sau 6 – 8 giờ sau sinh mổ, người mẹ nên được ăn chay bằng các món canh rau hoặc cháo để tránh khó tiêu. Khi ăn, chỉ nên ăn từng bữa nhỏ, tránh ăn no sẽ làm vết thương căng ra rất đau. Và đường ruột không tiêu hóa kịp.
Khi đã qua quãng thời gian này, mẹ có thể thay đổi thực đơn với các loại thức ăn nhiều sữa cho con bú an toàn với mẹ sinh mổ như sau:
Sữa & nước lọc
Cả nước lọc và sữa đều cung cấp nước cho cơ thể người mẹ sau sinh mổ, phòng tránh bệnh viêm đường tiết niệu. Riêng sữa, ngoài tác dụng này thì nó còn giúp sữa mẹ về nhiều hơn, sánh hơn và thơm hơn. Một người mẹ sau sinh mổ nên uống ít nhất 1 ly sữa ấm và 2 lít nước lọc mỗi ngày.
Các loại thịt nạc, bao gồm thịt lợn, bò, gà, dê
Tất cả các loại thịt này đều giàu dưỡng chất, đặc biệt là protein và canxi giúp mẹ phục hồi các vết thương. Sử dụng thịt nạc chế biến thành nhiều món ăn ngon miệng cũng là cách gọi sữa về rất hiệu quả.
Nhóm rau xanh
điển hình nhất là rau lang, rau ngót: Có tác dụng cung cấp vitamin và chất xơ. Giúp mẹ tiêu hóa dễ hơn, hạn chế tình trạng táo bón – ác mộng của các mẹ sau sinh mổ.
Cháo
Trong những ngày mới sinh, mẹ không nên ăn cơm ngay mà nên ăn cho để tiêu hóa dễ hơn. Mẹ có thể nấu cháo cùng với rau, nước hầm xương và thịt để đỡ ngán.
Nước lọc và nước rau
Mẹ nên quan tâm uống nhiều nước từ 2,0 – 2,5 lít/ngày (8 – 10 cốc) để lượng sữa tiết ra nhiều hơn. Thực tế thì trên 85 g nước trong 100 ml sữa mẹ, nước rau luộc, nước đun sôi để nguội.
Bên cạnh thực phẩm thì thức uống, hoa quả cũng là nguồn sữa tốt cho bé. Vậy ăn quả gì để nhiều sữa?
Ăn quả gì để nhiều sữa cho bé bú?
Dưới đây là một số loại quả mẹ cho con bú nên ăn:
Đu đủ – Giàu chất béo, vitamin
Đu đủ là loại trái cây giàu giá trị dinh dưỡng gồm protein, chất béo cùng nhiều các loại vitamin thuộc nhóm, A, B, C, D, E.
Quả sung – Giàu protein
Nhiều nghiên cứu cho thấy, cứ trong 100g quả sung có chứa. 1g protein, chất béo 0,4g, đường 12,6g, Ca 49mg, P 23mg, Fe 0,4mg, caroten 0,05mg. Nhiều mẹ lầm tưởng sung gây táo bón vì có vị chát. Nhưng thực chất nó lại có tác dụng nhuận tràng, lại vừa kích sữa về nhiều hơn.
Chuối sứ – Tăng sữa hiệu quả
Loại chuối này có vỏ hơi sần, quả tròn, to hơn các loại chuối khác, rất giàu giá trị dinh dưỡng.
Các chuyên gia cho biết lớp vỏ mỏng bên ngoài thịt chuối sứ có tác dụng giúp sản phụ tăng sữa và giúp sữa về nhiều hơn.
Sữa công thức hoặc sữa đậu nành
Mẹ sau sinh có thể uống sữa cho con bú, sữa công thức Úc cho bé thì càng tốt. Như thế bé càng dễ hấp thụ dinh dưỡng, không lo bé bị dị ứng hay thiếu thừa chất.
Bên cạnh đó, có thể uống sữa đậu nành. Lượng estrogen trong sữa đậu nành cao giúp người mẹ tính nữ nhiều, việc tạo sữa sẽ nhiều hơn.
Làm sao để không bị mất sữa sau sinh?
Mất sữa sau sinh còn do nhiều yếu tố như di truyền, gen hoặc mẹ không cho con bú, mẹ bầu ngực nhỏ.
+ Chế độ ăn uống đầy đủ, chế độ nghỉ ngơi hợp lý. Cùng với việc cho con bú liên tục nhiều lần trong ngày cũng sẽ giúp mẹ có sữa lại.
+ Mẹ cần coi trọng giấc ngủ, nghỉ ngơi hợp lý sau khi cho con bú, tập thể dục, sắp xếp công việc để tránh stress.
+ Mẹ muốn tránh mất sữa cần phải cho con bú ngay sau khi sinh, một ngày ít nhất 8-10 lần. Trước khi cho con bú, mẹ cần mát xa ngực để kích thích. Sau khi con bú xong, mẹ nên vắt/hút hết sữa còn lại để tránh gây viêm tuyến vú, tắc tia sữa.
